Diskurso di Gobernador di Kòrsou  

Señora L.A. George-Wout  

Na okashon di Dia di Rei 27 di aprel 2021  

Kerido kompatriotanan,  

Mas ku un aña pasá a sera nos bunita isla na yabi, komo reakshon riba e flamante pandemia di korona ku a afektá henter mundu. Ta desishon ku a inisiá un periodo di dia, siman- i lunanan di insiguridat i di miedu. Un ratu asina a parse ku kos a kuminsá bai mihó. Awor ta manera nos a bolbe start henteramente di nobo. Pendiente pa ‘Dia di Rei’ yega, nèt ora m’a pensa ku nos lo por a move ku mas libertat, nos a sinti aki na palasio - den e époka kaminda ambiente sa ta masha animá -, un silensio palpabel. Realidat ta ku e vírùs di korona akí ainda no ta kompletamente dominá.   

I sin embargo, aunke e sifranan te ainda ta sigui preokupante i trahadónan den kuido di salú ta trahando hopi ora èkstra, ta parse ku situashon ta bòltu poko poko. Otro dia ei Minister Presidènt a afirmá esaki asertadamente den un konferensia di prensa: ‘nos ta aserkando e punto di ‘inflekshon’, esta e punto kaminda e bakuna ta dominá e vírùs.’   

Te ora ta asina leu, ta kuestion di perseveransia. No ta asina ku nos por deskuidá e medidanan ku ta evitá mas kontagio. Importante te ainda ta ku nos ta evitá kontakto i ta sigui tene kuenta ku e otro normanan di seguridat vigente. Sigur e situashon akí ta kontra nos deseo- i nos sintimentunan. Nos gusta ‘brasa’. Pero awor akí, por lo pronto no ta posibel.  

Nos no por ignorá realidat. E vírùs ta kobrando un preis masha haltu den nos sosiedat ... Mi ta kòrda tur hende ku ta pèrdè un ser kerí pa motibu di korona ... Hende ku ta malu dor di e vírùs, o ku ta batayando ku loke e vírùs ta kousa na efekto físiko i mental. Efekto riba hende grandi i hende hóben ku debí na nan limitashonnan sosial ta haña nan ta lidia ku tenshon o soledat ... Tur nos empresarionan i tur hende ku a pèrdè trabou i ta kore e riesgo di pèrdè trabou ... Mi pensamentunan i mi kurason ta ku boso.  

Pero mi ta konvensí ku e situashon ku nos ta aden awor ta yuda nos superá e momentu difísil akí. Kada un di nos individualmente, pero tambe nos pais den su totalidat. ‘Stima bo próhimo manera bo ta stima bo mes’, esaki ta nifiká pa mi: nos un ta kuida otro, nos un ta yuda otro, konsolá otro. Ta nèt loke nos ta mira sosodé awor den nos barionan, kaminda bisiñanan ta yuda otro sea ku nan ta hasi rospondi pa ... òf nan ta paga èkstra atenshon na hendenan ku awor ta risibiendo ménos bishita. Nos hendenan ta apoyá otro inkondishonalmente sin importá religion, orígen òf antesedente. Hopi yu di tera ta rekonosé nan mes den e komportashon akí, loke ta pone mi sinti mi orguyoso di e pueblo akí.   

Den nos reino tambe nos konosé tradishon kultural ku tin bia ta diferensiá mashá for di otro. Nos historia kolektivo a konosé tantu époka amargo komo tempu di speransa i ekspektativa. Apesar di diferensianan – tin bia grandi – den eksperensia di persepshon ku ta eksistí, nos ta uní den un reino pa mas di dos siglo. Ta masha signifikativo. Sin suavisá e diferensianan di opinion, ta bon pa nos pone tinu na loke ta konektá nos. Tambe denter di reino nos ta kuida i apoyá otro. Ehèmpel tin na kantidat último tempu; desena di trahadó den kuido di salú for di Hulanda a yega Hato na prinsipio di e luna akí pa yuda nan koleganan den CMC, yudansa ku kuminda ku gobièrnu hulandes a pone na disposishon via Krus Kòrá, 65.000 vakuna adishonal ku gobièrnu hulandes a entregá ku urgensia, e yudansa ku Defensa ta ofresé den e programa di vakunashon di nos pueblo i den mantenshon di òrdu; i Aruba ku ta akohé nos pashèntnan pa aliviá e preshon riba nos departamento di kuido intensivo. Na nos turno, nos por a yuda Boneiru, akohiendo nan pashèntnan ora esei tabata nesesario.   

Esaki ta un dia ideal pa apresiá i selebrá nos konekshon úniko komo e kuater paisnan di Reino i e tres entidatnan públiko. ...Huntu nos ta fuerte.   

Meskos ku sa ta e kaso entre hende un ku otro, ekspresá gratitut entre pais un ku otro no semper ta simpel. Ekspresá gratitut por hasi ku un persona por parse vulnerabel pasobra bo ta rekonosé ku bo tin debe di paga na un otro. Tòg ta di importansia ku no solamente entre hende nos ta ekspresá gratitut, sino tambe entre pais un ku otro. No komo signo di debilidat sino komo señal di fortalesa. Mas ku nunka, e muestranan akí di apresio entre persona, pero tambe entre nos rumannan den reino, ta di vital importansia.   

Dia 19 di mart hopi di nos a hasi uso di nos derecho demokrátiko di vota. Esei tabata importante. E gobièrnu ku ta bai drenta awor lo tin e responsabilidat pisá pa entre otro gana e ekonomia ku bárbaramente e krísis di korona a suta, riba pia atrobe. Último tempu a mustra ku aki un kooperashon konstruktivo denter di nos reino por kontribuí. Resientemente Sekretario di Estado Knops tambe a deskribí e kooperashon ku e palabra ‘huntu’; ta solamente huntu nos por progresá den reino.   

Den liña ku e medidanan vigente, a disidí ku e aña akí, meskos ku aña pasá, lo no por tin e resepshon na okashon di Dia di Aña di Rei,  ni - por lo pronto - Weganan di Rei, ni entrega di kondekorashon. Anteriormente m’a transmití e mensahe akí tambe na 32 siudadano di Kòrsou, ku mi por a informá na nòmber di Su Mahestat Willem-Alexander, ku nan lo risibí un kondekorashon real pa nan hopi aña di servisio spesial na komunidat di Kòrsou. Ta mi plaser felisitá un biaha mas e dekoradonan ku nan honorabel distinshon. Mi ta spera e momento yega ku mi por topa no solamente e dekoradonan, sino boso tur atrobe, pa nos brasa otro.   

Lo mi ke brinda awor pa salú di nos Mahestat Rei Willem-Alexander i e méritonan di nos dekoradonan. Nos ta selebrá dia di Rei 2021 na kas, na distansia, pero huntu.  

Biba Rei!   

Toespraak van  de Gouverneur van Curaçao  

Mw. L.A. George-Wout  

Ter gelegenheid van Koningsdag 27 april 2021   

Lieve landgenoten,  

Ruim een jaar geleden ging ons mooie eiland op slot als reactie op de toen oplaaiende coronapandemie. Dat luidde een periode in van onzekere en bange dagen, weken, maanden. Even leek het een periode beter te gaan. Nu lijkt het alsof we weer terug bij af zijn. Zeker nu, op Koningsdag had ik gehoopt op meer bewegingsvrijheid. Ook hier in dit paleis waar het normaal rond deze tijd zo levendig is, is de stilte voelbaar. Maar het coronavirus heeft zich nog niet volledig laten temmen.   

En toch, hoewel de cijfers nog altijd verontrustend zijn en het personeel in de zorg overuren draait, lijkt het erop dat er langzamerhand een ommekeer aan zit te komen. In de persconferentie van 15  april werd het treffend verwoord door de Minister-President: het kantelpunt nadert, het punt waarop het vaccin de overhand krijgt op het virus. Tot die tijd is het een kwestie van volhouden. Het is niet zo dat we de maatregelen tegen de verdere verspreiding van het virus kunnen veronachtzamen. Het is nog steeds zaak om contacten te vermijden en andere geldende veiligheidsvoorschriften in acht te nemen. Dit gaat in tegen onze wensen en gevoelens. We geven elkaar graag “brasas”. Maar nu kan dat  even niet.  

Ik kan er niet omheen, het coronavirus trekt een zware wissel op onze samenleving. Op iedereen die door corona een geliefde moet missen. Op mensen die er ziek van zijn, of die worstelen met de lichamelijke en mentale nasleep van het virus. Op ouderen en jongeren die vanwege de sociale beperkingen te maken krijgen met spanningen of eenzaamheid. Op al onze ondernemers en op mensen die hun baan hebben verloren of dreigen  te verliezen. In gedachten ben ik bij jullie.   

Maar ik ben er van overtuigd dat de traditie waarin we staan, ons helpt deze zware tijd te doorstaan. Ieder van ons afzonderlijk maar ook ons land als geheel. “Heb uw naaste lief als uzelf”, dit betekent voor mij: zie naar elkaar om, help elkaar, troost elkaar. Precies wat we nu zien gebeuren in onze wijken, waar buurtgenoten elkaar bijstaan met het halen van boodschappen, of net wat extra letten op degene die nu minder bezoek kunnen ontvangen. Elkaar onvoorwaardelijk bijstaan ongeacht religie, afkomst of achtergrond. Veel Curaçaoënaars herkennen zich daarin en dat maakt mij trots.   

Ook binnen ons koninkrijk kennen we culturele tradities die soms sterk van elkaar verschillen. Onze gezamenlijke geschiedenis heeft zowel bittere perioden als tijden van hoop en verwachting gekend. Ondanks de – soms grote – verschillen in ervaring en beleving die er zijn, zijn we ruim twee eeuwen in een koninkrijk verbonden. Dat is veelzeggend. Zonder verschillen van inzicht te verdoezelen, is het goed om oog te hebben voor wat ons verbindt. Ook binnen het koninkrijk kijken we naar elkaar om en staan we elkaar bij. De voorbeelden hiervan zijn ook de afgelopen tijd talrijk; tientallen zorgmedewerkers uit Nederland die begin deze maand aankwamen op Hato om hun collega’s in het CMC bij te staan, voedselhulp die de Nederlandse regering via het Rode Kruis beschikbaar stelt, 65.000 extra vaccins die met spoed werden geleverd door de Nederlandse overheid, de hulp die Defensie biedt bij het vaccineren van onze bevolking en bij het handhaven van de openbare orde en Aruba die patiënten opvangt om druk op onze  IC te verlichten. En op onze beurt konden wij onze Koninkrijksgenoten uit Bonaire helpen met opvang van hun patiënten toen dat nodig was.   

Dit is bij uitstek een dag om onze unieke verbondenheid met de 4 landen van het Koninkrijk en de 3 openbare lichamen te waarderen en te vieren.  

Net als tussen mensen onderling, is het betuigen van dank tussen landen niet altijd eenvoudig. Het uiten van waardering kan iemand kwetsbaar doen lijken, omdat daarmee wordt erkend dat men bij een ander in de schuld staat. Toch is het van belang dat we niet alleen als mensen onderling maar ook als landen binnen het Koninkrijk dankbaarheid uitdrukken. Niet als teken van zwakte maar als teken van kracht.  Meer dan ooit zijn deze blijken van waardering tussen mensen, maar ook tussen onze koninkrijksgenoten, van wezenlijke betekenis.   

Op 19 maart hebben velen van u van uw democratisch recht gebruik gemaakt om te stemmen. Dat was belangrijk. De volgende regering zal namelijk de zware verantwoordelijkheid krijgen om onder andere de economie, die zware klappen heeft opgelopen door de coronacrisis, weer op de rails te krijgen. De afgelopen tijd heeft laten zien dat een constructieve samenwerking binnen het Koninkrijk daaraan kan bijdragen.  Onlangs typeerde Staatssecretaris Knops de samenwerking binnen het Koninkrijk met het woord “huntu”; alleen samen kunnen we binnen het Koninkrijk verder komen.  

In lijn met de geldende maatregelen is besloten dat dit jaar, net zoals in het afgelopen jaar, geen  Koningsdagreceptie, en vooralsnog geen Koningsspelen en  Lintjesregen kunnen plaatsvinden. Eergisteren heb ik deze boodschap ook overgebracht aan de 32 burgers van Curaçao die ik namens Zijne Majesteit, Koning Willem-Alexander, mocht meedelen dat zij gedecoreerd zullen worden met een Koninklijke onderscheiding voor hun jarenlange bijzondere verdienste ten behoeve van de Curaçaose gemeenschap. Graag feliciteer ik de decorandi hierbij nogmaals met hun eervolle onderscheiding. Ik kijk uit naar het moment dat ik niet alleen de decorandi, maar u allen weer kan ontmoeten en omarmen.  

Graag breng ik een toast uit op de gezondheid van onze jarige Majesteit, Koning Willem Alexander en op de verdiensten van onze decorandi. Koningsdag 2021 vieren we thuis, op afstand, maar samen.   

Leve de Koning