Diskurso di Gobernador di Kòrsou 

Sra. L.A. George-Wout

na okashon di resèpsi di aña nobo 

djabièrnè 3 di yanüari 2020 

Ekselensianan, damas i kabayeros, bon nochi.

Dushi pa mira boso tur akí awe nochi den un aña nobo. Na okashonnan manera esaki ta un bon kustumber mira bèk riba trayektoria di e aña ku a pasa, pa mesora fiha bista tambe riba e periodo nos dilanti. Den masha sentido 2019 no tabata un aña simpel ni fásil. Desaroyo ménos faborabel ku den e añanan tras di lomba tabata sombra, a bira klaramente visibel i na medida kresiente tambe hende a sinti e realidat akí. Mi ta pensa ku mayoria di boso lo ta di akuerdo ku mi. Afortunadamente nos por nota desaroyo positivo tambe. Ta presisamente e desaroyonan positivo akí mester motivá nos pa bai dilanti.   

Damas i kabayeros,

Manera menshoná kaba, ta ku sintimentu miksto nos ta mira bèk riba 2019. Atrobe a pone nos sosiedat i su habitantenan na prueba. Desafortunadamente, den sentido ekonómiko, sosial i finansiero nos no a bai dilanti na 2019. Den término ekonómiko, por ehèmpel, tabata un aña atrobe di kontrakshon, loke ta nifiká entre otro, ku nos, gobièrnu, empresa- i siudadanonan, un biaha mas tabatin ménos sèn pa gasta. I pa 2020 tampoko nos no ta mira kresementu ekonómiko na horizonte. Ta un tendensia ku mas i mas ta preokupá mi. E próksimo periodo lo no ta fásil pa persona- i empresanan ku ya ta luchando. E situashon ekonómiko na Kòrsou, di un banda provoká pa e situashon na nos pais bisiña Venezuela, ta krea mayor insertidumbre. E konsekuensianan sosial di nos ekonomia tambaliante ta klaramente visibel i loke ta reforsá esakinan ta e echo ku reseshon ekonómiko ta kana samsam ku oumento di kriminalidat i konsekuentemente ku oumento den e sensashon di inseguridat di nos siudadanonan. 

Finansa públiko tabata i ta sigui ta motibu di preokupashon. Asina tantu hasta,  ku e situashon a resultá den un aanwijzing di Konseho di Minister di Reino. E aanwijzing a bini despues di konseho di  Konseho di supervishon finansiero, ku durante e último añanan na hopi okashon a ekspresá su preokupashon tokante e maneho finansiero di Kòrsou i e défisit di presupuesto di pais ku ta blo sigui oumentá. Sin embargo no ta den gobièrnu so ta eksistí opstákulo finansiero urgente, sektor bankario tambe konosé klaramente su retonan ku mester borda ku entusiasmo! 

Dama i kabayeronan,

E imágen problemátiko ku mi a kaba di pinta no ta pidi solushon, e ta grita, sklama pa solushon! Ta problemanan importante ku nos no por ni nos no tin mag di pasa pa generashonnan benidero. Por sierto, ta nos deber na nos yunan pa solushoná e problemanan aki i awor. Manera nos Promé Minister a bisa resientemente den VBC, nos lo mester superá nos resistensia pa loke ta e reformanan. Mi ta totalmente di akuerdo ku importansia di e pensamentu akí. No na último lugá pasobra e situashon finansiero ekonómiko ya kaba tin konsekuensia sosial i ku esaki e tin reperkushon serio riba nos komunidat i nos siudadanonan. E konsekuensianan akí ta promové desigualdat, hende den nesesidat i intoleransia, anto esaki ta daña no solamente e konfiansa di nos siudadanonan den nos polítika i gobernashon, sino tambe e konfiansa di invershonistanan potensial na fo’i tera. Realmente ..., nos mester hasi algu. 

…….

Karakter i seriedat di e problemanan sin embargo no ta hasi buskamentu di solushon fásil; ami tampoko no tin e kontesta integral. Loke sí mi ta mira ta ku, ku demasiado frekuensia nos ta keda na bon intenshon i ku nos ta neglishá  ehekushon di nos intenshonnan. Sin embargo nos lo mester konsentrá mas riba ehekushon di e plan- i e ideanan. No solamente top-down, di ariba bai abou, sino asosiá nos enfátikamente ku asosiashonnan na nivel lokal, den barionan i huntu ku NGO-nan i otro asosiashonnan sosial di importansia pa logra éksito di nos proyektonan. Ta di importansia tambe pa rekonosé ku nos enfoke por ta efikas si nos skucha otro ku rèspèt, si nos habri nos mente i enfrentá nos retonan ku kurashi, inisiativa i desishon. Laga nos kompará tambe kiko ta pasa na e otro paisnan den Reino. Mira Boneiru òf Hulanda por ehèmpel kaminda kos ta kanando masha bon mes. Mira, siña i spesialmente probechá e posibilidatnan ku nos posishon den Reino ta ofresé nos. Un bunita ehèmpel ta e kosnan rònt di e konferenshanan ‘Bon biní for business’. 

E strategia di kresementu ku gobièrnu a akordá ku Hulanda por sirbi komo un bon base pa e kaminda ku ta bai direkshon ariba, pero mester sosodé mas,  muchu mas ainda. P’esei mi ta hasi un yamada na dunadónan di trabou i na empleadonan, na gobièrnu i na mundu di negoshi, na siudadanonan i na mundu di polítika, pa tur hende uni forsa pa kambia e rumbo ku kos ta bayendo. Ta huntu nos mester ta desisivo, mustra inisiativa i tuma responsabilidat, ku e konvikshon ku nos ta superá nos problemanan. 

Damas i kabayeros,

Afortunadamente, no ta tur kos ta preokupante i ta surgiendo tambe e desaroyonan positivo nesesario. Turismo ta sigui desaroyá fuertemente. Tambe e otro sektornan manera, konstrukshon ta benefisiá plenamente di esaki. Proyektonan manera Marriot, pero tambe Corendon i Majestic ya ta dunando fruta. Sin embargo mi ta sumamente kontentu ku desaroyo di loke tabata Coral Cliff na Santa Marta komo esaki ta masha importante pa e hendenan na Bándabou. 

Respekto di refineria tambe, ta parse ku e insertidumbre ta ménos awor ku tin un akuerdo ku grupo-Klesh i Gabinete Rugghenaath a duna klaridat tokante e periodo di transishon te ora ku Klesh konkretamente tuma over e operashon. E echo akí ta un bendishon pa hopi famia ku sea parsialmente òf tin bia totalmente ta dependé di entrada di nan trabou na Isla. 

Finalmente nos a traha un hòspital fantástiko. Un hòspital ku nos siudadanonan por ta orguyoso di dje i ku ta hasi posibel ku hende por risibí e kuido ku nan meresé. Nos mester enfrentá realidat sí i keda krítiko. E hòspital a kosta masha masha hopi plaka i mester traha pa rekobrá e kosto ei. Ta importante pa esaki sosodé miéntras ku na mes tempu e kuido pa tur hende ta na nivel i ta keda pagabel pa tur hende. 

Damas i kabayeros,

Dos luna pasá Konseho di Minister di Reino di Hulanda a aprobá e nominashon pa bolbe elegí mi komo Gobernador di Kòrsou. Ku ta permití mi sigui sirbi pueblo di Kòrsou na e posishon prestigioso akí, ta i ta keda pa mi un honor sin midí. Ta un tarea ku mi ta tuma mashá na serio. Ta klaro ku mester ta asina tambe, teniendo na kuenta e retonan nos dilanti ku ta di tamaño konsiderabel i na gran kantidat. Retonan ku konhuntamente nos mester borda. Huntu nos tin di lucha komo gobernashon i gobièrnu, huntu ku mundu di negoshi, huntu ku partnernan sosial í ku siudadanonan. Ta asina so nos por pèrkurá pa progreso sosial i ekonómiko, pa preservá nos seguridat hurídiko i pa stabilidat finansiero, di moda ku prosperidat i bienestar pa nos pueblo ta keda sigurá; pa awor i pa futuro. No ta tur kos ta sigur, pero un kos sí e pueblo akí por konta kuné. Ami den tur kaso ta kompletamente kla pa e lucha!

Huntu ku boso mi ta bati glas. Na nòmber di mi esposo Herman mi ta deseá bo i bo hendenan un aña nobo masha próspero i bon di salú! 

Salú!

Proost!

Toespraak van de Gouverneur van Curaçao

Mw. L.A. George-Wout

Ter gelegenheid van de nieuwjaarsreceptie

Op vrijdag 3 januari 2020

Excellenties, geachte aanwezigen, bon nochi.

Fijn om u allen hier vanavond te zien in het nieuwe jaar. Bij gelegenheden als deze is het goed gebruik om terug te kijken op het afgelopen jaar om vervolgens de blik te richten op de periode die voor ons ligt. In veel opzichten was 2019  geen eenvoudig jaar. Minder gunstige ontwikkelingen die zich reeds in de voorgaande jaren leken af te tekenen, werden duidelijker zichtbaar en in toenemende mate ook voelbaar. Ik denk dat de meeste van u dit met mij eens zullen zijn. Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen waar te nemen. Het zijn deze ontwikkelingen waar we ons aan zullen moeten optrekken.    

Dames en heren,

Als gezegd was 2019 een jaar waar we met gemengde gevoelens op terug kunnen kijken. Onze samenleving en haar burgers werden wederom op de proef gesteld. Economisch, sociaal en financieel gingen we er in 2019 helaas niet op vooruit. Zo was er in economische zin opnieuw sprake van een jaar met krimp hetgeen onder andere inhoudt dat we allemaal, overheid, bedrijven en burgers, wederom minder te besteden hebben. En ook voor 2020 wordt geen economische groei voorzien. Het is een trend die mij in toenemende mate zorgen baart. De komende periode zal niet eenvoudig worden voor de mensen en de bedrijven die het nu al moeilijk hebben. De economische situatie in Curaçao, mede ingegeven door de toestand in ons buurland Venezuela, zorgt voor verdere onzekerheid. De sociale gevolgen van onze haperende economie zijn duidelijk zichtbaar en worden versterkt door het feit dat economische neergang meestal hand in hand gaat met een toename van criminaliteit en daarmee met een vergroting van het gevoel van onveiligheid bij onze burgers.

Ook de overheidsfinanciën waren en blijven een punt van zorg. Zozeer zelfs dat het resulteerde in een aanwijzing van de Rijksministerraad. Deze aanwijzing volgde op het advies van het College financieel toezicht, dat de afgelopen jaren telkenmale zijn zorgen heeft geuit over het financieel beheer van Curaçao en het oplopen van de tekorten op de begroting van het Land. Echter niet alleen binnen de overheid is er sprake van dringende financiële knelpunten, ook de bancaire sector kent nadrukkelijk haar uitdagingen welke met verve aangepakt moeten worden!

Dames en heren,

Het problematische beeld dat ik zojuist heb geschetst vraagt niet om een oplossing, het schreeuwt om een oplossing! Het zijn grote vraagstukken die we niet kunnen en niet mogen doorschuiven naar toekomstige generaties. Sterker nog, het is een plicht aan onze kinderen om ze hier en nu op te lossen. Zoals de premier recent bij de VBC heeft aangegeven, zullen we daarvoor ook onze weerstand ten opzichte van hervormingen moeten overwinnen. Ik onderschrijf nadrukkelijk het belang hiervan. Niet in de laatste plaats omdat de financieel economische situatie nu reeds grote sociaal maatschappelijke gevolgen heeft en daarmee nadrukkelijk een weerslag heeft op onze samenleving én op onze burgers. Ze werken ongelijkheid, behoeftigheid en onverdraagzaamheid in de hand en schaden niet alleen het vertrouwen van onze burgers in onze politiek en bestuur, maar ook dat van potentiële buitenlandse investeerders. We moeten echt nu iets doen…

…….

De aard en ernst van de problemen maakt het zoeken naar oplossingen echter niet eenvoudig; ik heb het alomvattende antwoord ook niet. Wat ik wel zie is dat we te vaak blijven steken in goede voornemens en dat we de uitvoering veronachtzamen. Het is echter juist de uitvoering van plannen en ideeën waar de nadruk op zou moeten liggen. Niet alleen top-down, maar nadrukkelijk in partnerschap met de samenwerkingsverbanden op lokaal niveau, in de bario’s, en tezamen met de NGO’s en andere maatschappelijke verbanden die van belang zijn voor het welslagen van onze projecten. Daarbij is ook van belang dat we erkennen dat we alleen dán doeltreffend in onze aanpak kunnen zijn wanneer we met respect naar elkaar luisteren, onze geesten openstellen voor de ander en met durf, initiatief en daadkracht onze uitdagingen aangaan. Kijk hierbij ook eens naar andere landen in ons Koninkrijk. Kijk bijvoorbeeld naar Bonaire of Nederland waar het momenteel erg goed gaat. Kijk, leer en maak vooral gebruik van de mogelijkheden die ons in dit verband binnen het Koninkrijk geboden worden. De conferenties rond bon bini for business zijn hier een mooi voorbeeld van. 

De door het kabinet met Nederland overeengekomen groeistrategie kan een goede basis dienen voor de weg naar boven, maar er moet meer gebeuren, veel meer. Ik doe daarom hierbij een appèl op werkgevers en werknemers, op overheid en bedrijfsleven, op burgers en politiek om gezamenlijk de handen ineen te slaan teneinde het tij te kunnen keren. Samen moeten we daadkrachtig zijn, initiatief en verantwoordelijkheid tonen en de overtuiging hebben dat we onze problemen gaan overwinnen.  

Dames en heren,

Gelukkig is niet alles zorgelijk en tekenen zich ook de nodige positieve ontwikkelingen af. Zo blijft het toerisme zich sterk ontwikkelen. Ook andere sectoren, zoals de bouw, profiteren hier volop van. Projecten als het Marriot, maar ook dat van Corendon en het Majestic werpen nu reeds hun vruchten af. Het meest ben ik echter verheugd over de ontwikkeling van het voormalige Coral Cliff in Santa Marta aangezien het zo enorm belangrijk is voor de mensen in Banda Abou. 

Ook ten aanzien van de raffinaderij lijkt de onzekerheid gelukkig verminderd nu er een akkoord met de Klesch-groep is gesloten en het kabinet duidelijkheid heeft verschaft over de transitieperiode totdat Klesch daadwerkelijk de exploitatie ter hand zal nemen. Dit gegeven is een zegen voor vele gezinnen die deels of soms helemaal afhankelijk zijn van het inkomen van de Isla.  

Ten slotte hebben we een fantastisch ziekenhuis laten bouwen. Een ziekenhuis waar Curaçao trots op kan zijn en waardoor de burger de zorg kan krijgen die hij of zij verdient. We moeten echter ook realistisch en kritisch blijven. Het ziekenhuis heeft heel veel gekost en die kosten moeten nog terug verdiend worden. Het is zaak dat dit gebeurt terwijl tegelijkertijd de zorg voor iedereen op niveau én betaalbaar blijft. 

Dames en heren,

Twee maanden geleden is de Rijksministerraad akkoord gegaan met de voordracht voor mijn herbenoeming als Gouverneur van Curaçao. In deze mooie functie het volk van Curaçao te mogen dienen is en blijft voor mij een hele grote eer. Het is een taak die ik niet licht opvat. Dat kan ook niet aangezien de uitdagingen waar we voor staan fors in omvang zijn en flink in aantal. Uitdagingen die we gezamenlijk moeten oppakken. Gezamenlijk moeten we als bestuur en overheid, tezamen met bedrijven, sociaal maatschappelijke partners én burgers, de strijd aangaan. Alleen dan kunnen we zorgen voor sociale en economische vooruitgang, voor behoud van rechtszekerheid en voor financiële stabiliteit zodat welvaart en welzijn van onze bevolking verzekerd blijft; voor nu en voor in de toekomst. Niet alles is daarbij zeker, maar van één ding kunt u op aan. ĺk ben er in elk geval helemaal klaar voor!

Graag hef ik samen met u het glas. Mede namens mijn man Herman wens ik u en de uwen een heel voorspoedig en gezond nieuwjaar!

Salud!